هم اوکراین و هم اسرائیل در درگیری های جاری خود با اشاره به اساس منشور سازمان ملل متحد ادعای دفاع از خود را کرده اند. (۱) این قابل قبول نیست. ماده ۵۱ می گوید: «این منشور به هیچ وجه بر حق ذاتی دفاع مشروع فردی یا جمعی در صورت حمله مسلحانه به یکی از اعضای سازمان ملل متحد تأثیر نمی گذارد تا این که شورای امنیت اقدامات لازم را برای حفظ صلح و امنیت بین المللی انجام دهد. اقدامات انجام شده توسط یک عضو در استفاده از حق دفاع از خود باید بلافاصله به شورای امنیت گزارش شود. این اقدامات به هیچ وجه بر اختیارات و وظایفی که بر اساس این منشور برای اتخاذ تدبیر برای حفظ یا بازگرداندن صلح و امنیت بین‌المللی در هر زمانی ضروری است، تأثیر نمی‌گذارد.»

دفاع از خود و کمک اضطراری طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد
بنابراین، این ماده حق دفاع از خود را در صورت حمله مسلحانه در قالب دفاع از خود و کمک اضطراری مشروع میشناسد. روسیه در سال ۲۰۲۲ ، پس از حمله بزرگ در دونتسک و لوهانسک به اوکراین که برای اقدام نظامی علیه جمهوری‌های دو کشور و علیه کریمه که پس از همه‌پرسی به فدراسیون روسیه پیوسته بود، مسلح شده بود، به کمک‌های اضطراری (دفاع از خود جمعی) استناد کرد  و طبق ماده ۵۱ منشور این اقدام را به شورای امنیت سازمان ملل متحد اطلاع داد. (۳)
 علاوه بر این، روسیه در مداخله خود توانست بر مسئولیت خود برای حفاظت (RtoP) (4)‎  برای جمعیت روسی زبان در شرق اوکراین و کریمه استناد کند، که یک الزام عمومی شناخته شده زیر قوانین بین المللی برای جلوگیری از نقض جدی حقوق بشر است. (۵) پس از آنکه ارتش اوکراین و همچنین هیات های داوطلب و نیروهای فاشیست سال ها مردم دونتسک و لوهانسک را گلوله باران و بمباران کردند و حدود ۱۳ هزار نفر را کشتند، به جای پلمیک و تحریک، باید بررسی می شد که آیا بر اساس قوانین بین المللی RtoP  و همچنین ماده ۵۱ منشور سازمان ملل اقدامات روسیه علیه کی یفِ اوکراین به جا بوده یا نه.

کی‌یف و اسرائیل
اوکراین و اسرائیل نیز در جنگ های خود با تکیه به ماده ۵۱ منشور سازمان ملل از دفاع از خود سخن میگویند. (۶)  اما باید در نظر گرفت که در هر دو مورد، جرم نسل کشی محقق شده است. بند ۶ قانون کیفری بین المللی در مورد نسل کشی می گوید: «هرکس به قصد نابودی یک گروه ملی، نژادی، مذهبی یا قومی به عنوان یک گروه، به طور کلی یا جزئی، یکی از اعضای آن گروه را بکشد، به یکی از اعضای گروه آسیب جدی جسمی یا روحی ، به ویژه از نوع مشخص شده در ماده ۲۲۶ قانون جزا، وارد کند که گروه را در شرایط زندگی قرار می دهد که احتمالاً به طور کلی یا جزئی باعث تخریب فیزیکی آن شود... محکوم به مجازات حبس ابد خواهد بود.» (۷)

پس از کودتای مایدان در سال ۲۰۱۴، هرچند که استان‌های دونتسک و لوهانسک فقط خواستار خودمختاری بیشتر در اوکراین بودند، ولی دولت کی‌یف تلاش کرد تا یک درگیری داخلی را با ابزار نظامی حل کند. کی یف با پشتیبانی آمریکا، در همسایگی روسیه آتش افروخت که منجر به جنگ ویرانگر نیابتی شد (۸) که اکنون سومین سال خود را می گذراند.

و دولت اسراییل، در زمان نخست وزیری بنیامین نتانیاهو، کشتار مرگباری را علیه مردم سرزمین های فلسطینی تحت اشغال خود به راه انداخته است. (۹)  حمله تروریستی حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ این حق را به اسرائیل نمی دهد که به شیوه ای کاملاً نامتناسب علیه مردم فلسطین که تاکنون ده ها هزار کشته و زخمی برجای گذاشته است، عمل کند. با در نظر گرفتن این شرایط و حقایق، هم اوکراین و هم اسرائیل طبق قوانین بین‌المللی نمی‌توانند در جنگ‌های خود بر اساس ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد از حق دفاع مشروع استفاده کنند. به سیاستمداران و روزنامه نگارانی که عقاید متفاوتی دارند توصیه می شود اطلاعات خود را در این زمینه تکمیل کنند. جنگ در اوکراین و غزه باید فورا توسط جامعه بین المللی متوقف شود تا این جنایات وحشتناک خاتمه پیدا کند.

(۱) Siehe:‎ www.stern.de/panorama/video-vereinte-nationen–selenskyj-spricht-vor-sicherheitsrat—gegen-den-widerspruch-russlands–33846692.html.‎ Sowie:‎ Gazastreifen:‎ Benjamin Netanjahu nennt israelische Aktionen „Selbstverteidigung“ – WELT
(۲) https:‎//unric.org/de/charta/‎
(۳) Dazu Wolfgang Bittner, „Ausnahmezustand“, Verlag zeitgeist, Höhr-Grenzhausen 2023, S.‎ 97 ff.‎
(۴) Dazu:‎ Andreas von Arnauld:‎ Völkerrecht.‎ Heidelberg 2016, S.‎ 134
(۵) RtoP ist allerdings eine problematische Doktrin, die ursprünglich von den USA und der NATO ins Völkerrecht eingebracht wurde, um den Angriffskrieg gegen Jugoslawien zu rechtfertigen.‎
(۶) A.a.O.‎
(۷) Völkerstrafgesetzbuch in der Fassung vom 26.‎6.‎2022;‎ www.gesetze-im-internet.de/vstgb/VStGB.pdf
(۸) Vgl.‎ Wolfgang Bittner, „Der neue West-Ost-Konflikt“, Verlag zeitgeist, Höhr-Grenzhausen 2019, S.‎197-223[1]‎ Israel hat – im Gegensatz zu 138 anderen Staaten – Palästina nicht als Staat anerkannt.‎ Insofern ist das Vorgehen in Gaza für Israel kein Krieg gegen einen anderen Staat, aber aufgrund der Besetzung auch kein innerstaatlicher Konflikt.‎
(۹) Israel hat – im Gegensatz zu 138 anderen Staaten – Palästina nicht als Staat anerkannt.‎ Insofern ist das Vorgehen in Gaza für Israel kein Krieg gegen einen anderen Staat, aber aufgrund der Besetzung auch kein innerstaatlicher Konflikt.‎